“`html
Son Trump ve Putin arasındaki telefon görüşmesi, Ukrayna savaşının çözümüne dair belirsizlikleri gündeme getirdi. Bunun yanı sıra, Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği ile olan karmaşık ‘Brexit’ süreci sonrası yeniden bir araya gelmesi ve Yunanistan ile Türkiye arasındaki gerginliklerin sebepleri de tartışılmaya başlandı. Ayrıca, Azerbaycan, İsrail ve İran arasındaki ilişkilerin Eurovision’a kadar yansıyan olaylara olan etkisi dikkat çekiyor. Budapeşte’de gerçekleşen ‘Türk Devletleri Teşkilatı Gayri Resmi Zirvesi’ndeki önemli konular ise ayrı bir boyut kazandırıyor.
Son İstanbul toplantısı sonrası, Putin ve Trump arasında bir telefon görüşmesi gerçekleşti. Bu iki süper güç liderinin görüşmesi yaklaşık iki saat sürdü ve tüm gözler bu buluşmaya çevrildi…
Kremlin’in resmi açıklamaları, Putin’in sözleriyle dolu ve incelikten uzak bir tarzda kaleme alındı.
Açılış cümlesi, “meslektaşlarımız, ABD Başkanı ile yapılan telefon görüşmesi hakkında yorum yapmamı istediler” ifadesi, bu tür resmi açıklamalarda nadiren rastlanan bir durumu yansıtıyor.
Görüşmede önerilen “memorandum” fikrinin, “krizin köküne” dair bir çözüm olarak olumlu sonuçlar doğurması halinde, Ruslar destek verebilir. Aksi takdirde, savaş alanında ilerlemeye devam ediyorlar…
2020 yılında AB ve Birleşik Krallık ayrı düştü ve bu duruma ‘BREXIT’ adı verildi. Beş yıl aradan sonra, geçtiğimiz günlerde İngiltere Başbakanı, Avrupa Komisyonu Başkanı ve AB Konseyi Başkanı bir araya geldi. Bu toplantı, Birleşik Krallık ile AB arasında yeni bir başlangıç pekiştirdi. BREXİT’in ortadan kaldırılması hedeflenmiyor, ama yeni iş birlikleri için kapılar açılıyor…
Bu etkileyici açıklama, varılan anlaşmaların yalnızca ekonomik iş birlikleriyle sınırlı kalmadığını, “güvenlik ve savunma” alanında da önemli bir boyut kazandığını gösteriyor. Ukrayna sorunundan göçmen sorununa kadar birçok başlıkta yeni ortaklıklar kurulmuş durumda. En önemli gelişme ise, İngiltere’nin AB’nin 150 milyar Euro’luk savunma kredilerine erişim imkanı bulabileceği…
Açık bir şekilde, yeni Avrupa güvenlik mimarisi şekillenirken İngiltere’nin de rolü bulunuyor ve bu durumu Rusya ve ABD’nin analiz etmesi gerekmekte. Elbette Ankara’nın da bu süreçte konumu önemli!
Atina ve Ankara yönetimleri, iki ülke ilişkilerinin yumuşadığı bir dönemde bulunduklarını savunuyor. Ancak Yunanistan’ın Kıbrıs, Ege ve son günlerde Pontus üzerindeki açıklamaları sürekli tartışmalara yol açıyor…
İyi ilişkiler sürse dahi Yunanistan’ın zaman zaman provokasyonlar yapması alışıldık bir durum. Ancak ABD-Türkiye ilişkilerindeki değişiklikler, bu durumun daha belirgin hale gelmesine yol açıyor. ‘Dedeağaç’ dönemindeki tansiyonu hatırlarsanız, bu tür bir durumun karşısında sessiz kalmak da kolay değil…
AB Konseyi, “Avrupa için Güvenlik Eylemi” düzenlemesini 27 Mayıs’ta onaylamayı planlıyor. Eğer bu gerçekleşirse, Yunanistan, Türkiye gibi aday ülkelerin AB ile olan anlaşmalarını engelleyemeyecek. Bu yüzden Atina, diğer Avrupalı başkentlerle bu durumu önlemek için temaslarda bulunuyor. Aynı zamanda Türkiye’ye yönelik provokatif açıklamalar yaparak, Avrupa’ya “böyle bir ortaklık olur mu?” mesajı vermek istiyor…
Ankara ise bu gibi saldırılara gerekli yanıtı veriyor. Ama düşmekte olduğu tuzaklar, fazla dikkat çekmiyor. Türkiye’nin Avrupa güvenlik mimarisinde yer alması, ona geniş bir pozisyon sunarken, “hedef neresi?” sorusunu gündeme getirtiyor. Resmi eğilim ise ekonomik fırsatlardan değerlendirilmesi yönünde…
***
Ankara’nın Budapeşte’de yapacağı şu açıklamayı da atlamayalım; “TDT ülkelerinin büyük Türk dünyasının bir parçası olduğunun unutulmaması ve bu bilinci yaşatmak önemlidir. Kıbrıs Türklerinin uzun yıllardır maruz kaldığı insanlık dışı izolasyona karşı KKTC ile dayanışma içinde olmak, TDT’nın ortak sorumluluğudur.”
“`
