Ailesine çöpten kağıt ve plastik toplayarak yardım eden 9 yaşındaki Adem’in hikayesini konu alan Peripeteia-Talih Dönüşü filmiyle İtalya’dan ödül alan yönetmen Merve Gezen, filmi ulaşabilecekleri her mecraya götürüp, çocuk hakları konusunda farkındalık yaratmak istediklerini söyledi.
“Peripeteia-Talih Dönüşü” adlı filmi, İtalya’daki 74. Montecatini Uluslararası Kısa Film Festivali’nde “En İyi Kısa Film” ödülü alan Merve Gezen, AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
Paris Devlet Yüksek Konservatuvarı ile Sorbonne Tiyatro ve Sinema Bölümü mezunu olduğunu, çocuk ihlalleri ve sinema üzerine doktorasını yeni tamamladığını belirten Gezen, filmlerinde de çoğunlukla çocuk ihlalleri üzerine durmaya çalıştığını dile getirdi.
Yönetmen Gezen, caddelerde çöp toplayan ve kendi bedenlerinden daha ağır çöp arabası çeken pek çok çocuğa rastlandığını, Gaziantep’e, Birleşmiş Milletler projesi kapsamında, dezavantajlı çocuklar üzerine çalışmak için gittiğinde çocuk işçiliği üzerine film çekmeye karar verdiğini kaydetti.
20 Kasım’ın Dünya Çocuk Günü olduğunu hatırlatan Gezen, “196 devlet Çocuk Hakları Bildirgesine imza attı ve onlara daha iyi bir gelecek sağlayacağı için söz verdi ama dünyada çocuk işçiliği her yerde var. Bu çocuklar için bir şey yapmak istedim.” dedi.
“Çöp toplayan bir çocuğun gününü gizlice takip ettim”
Mesleği dolayısıyla yaptığı en iyi şeyin gözlemlemek olduğunu ifade eden ödüllü yönetmen, filmin hazırlık aşamasını şu sözlerle anlattı:
“Çöp toplayan bir çocuğun gününü gizlice takip ettim, hangi güzergahta gidiyor, nasıl jestler yapıyor, öğle yemeğinde molasında ne yapıyor? Bu çocuklar eğitim hakkı, oyun hakkı, sağlık hakkından mahrum kalıyor. Senaryoyu kurmaca olarak çekeceğimiz için sinematografik olarak nasıl aktaracağımızı da düşündüm. Oyuncu bir çocuk mu, yoksa çocuk işçi ile mi çalışsak diye düşünürken, Adem’in kağıt toplayan babası ile tanıştım. Çocukları da ara sıra ona yardım ediyor. Çocuklarından Adem, gözlemleyerek babasının ne yaptığını çok iyi öğrenmiş. Böylece Adem ile çalışmaya karar verdik.”
“Adem çok çok yetenekli, başarılı bir çocuk”
Gezen, 9 yaşındaki Adem’e öncelikle neden böyle bir film çekmeye karar verdiklerini anlattıklarını, bir ay boyunca evine konuk olduklarını, yabancılık çekmemesi için babasının güzergahını takip ettiklerini ve filmdeki profesyonel oyuncularla kaynaştırdıklarını söyledi.
Adem’in çok yetenekli olduğunu aktaran Merve Gezen, “Her şeyi o kadar doğal yaptı ki. Birkaç çekimden sonra ‘kamera hazır mı, ses akıyor mu’ demeye başladı, kendini yaptığı işe adadı. Çok güzel oynadı. Çekimleri Ankara’da yapıldı ve bir ay prova çekiminden sonra 2 günde tamamladık çekimleri.” dedi.
Gezen, Çankaya Belediyesinin kendilerine iki konteyner verdiğini ve bütün çöpleri film ekibinin hazırladığını aktardı.
Film sonrasında Adem ile iletişimlerini kesmediklerini, okula giden Adem’i drama kursuna yazdırmayı planladıklarını belirten yönetmen Gezen, Adem’in sanat eğitimine devam etmesi gerektiğini kaydetti.
Film İsviçre’deki 100’ün üzerinde okulda gösterildi
Dünyanın en eski kısa film festivallerinden biri olan 74. Montecatini Uluslararası Kısa Film Festivali’nde kurmaca dalında “En İyi Kısa Film” ödülünü almasının çok kıymetli olduğunu belirten Merve Gezen, “Türkiye’yi temsil ettiğimiz için gururluyuz. Usta yönetmenlerin ödül aldığı en eski kısa film festivallerinden birinde filmimizin ödül alması büyük mutluluk.” diye konuştu.
Gezen, filmin prömiyerini Cenevre’deki FİFOG’da yaptıklarını ve beğeni aldıktan sonra İsviçre’deki 100’ün üzerinde okulda gösterildiğini belirtti.
Filmin festival yolculuğunun devam edeceğini belirten Merve Gezen, bu ay İstanbul’da Uluslararası Suç ve Ceza Film Festivalinde, Finlandiya Kotka İnsan Hakları Film Festivalinde, aralık ayında da Boston Türk Film Festivalinde filmin gösterileceğini kaydetti.
Yönetmen Gezen, filmi, Türkiye’de başka filmi festivallerine yollamaya başladıklarını, eğitim amaçlı kullanılması için de filmi üniversitelere, ulaşabilecekleri her kitleye götürüp farkındalık yaratmak istediklerini ifade etti.
“Peripetia, karakterin kaderinin değişmesi manasına geliyor”
Merve Gezen, Yunan filozofu Aristo’nun “Politika” eserinde tiyatro ve sinemanın nasıl yazıldığını anlatırken kaderin dönüşmesi anlamında bir kavram olarak “Peripeteia”yı kullandığını söyledi. Gezen, filmin ismini şu sözlerle anlattı:
“Filmin geçtiği yer Adem’in oturduğu bir gecekondu. Bu evin karşısında rezidans var ve iki evi bir yol ayırıyor. Adem çöp arabasını alıp yolun sağına, apartmanda oturan çocuk da babasıyla okul gitmek için yolun soluna dönüyor. Yani iki çocuk için de yol ayrımı oluyor. Biri okula giderken, diğeri kağıt toplamaya gidiyor. ‘Peripeteia’ burada devreye giriyor, talihin, karakterin, kaderinin değişmesi manasına geliyor.”
Gezen, filmin yapımcılığını DTM Pictures’ın, görüntü yönetmenliğini Mustafa Kuşçu’nun, müziklerini Murat Evgin’in yaptığını belirterek, “Murat Evgin’in müzikleri ile filmde olması beni çok mutlu etti. Müzikler, filme dramaturjik olarak ayrı bir duygu kattı, çok titiz çalıştı.” diye konuştu.
